اورتورکسیا چیست و چگونه با آن مبارزه کنیم؟

بعضی از افراد وسواس این را دارند که اولین کاری که با شروع روز انجام می‌دهند، وزن کردن خود است. در تمام روز هم نگران این هستند که مبادا غذایی که می‌خورند، سالم نبوده و یا چاق‌کننده باشد. آیا شما هم جزء این دسته از افراد هستید؟ اگر پاسخ شما مثبت است باید بدانید که ممکن است به اختلال اورتورکسیا مبتلا باشید. اما این اختلال چیست و چگونه می‌توان آن را از سر خود انداخت؟

شاید خودتان هم متوجه نشوید که از چه زمانی دچار وسواس وزن کردن خود شده‌اید. روزی به خود می‌آیید و متوجه می‌شوید که دائماً به وزن فکر می‌کنید و در طول روز چندین بار خود را وزن می‌کنید! بعضی از افراد با نزدیک شدن به یک مراسم خاص، مثل مراسم ازدواج، یا با بعد از بچه‌دار شدن دچار چنین وسواسی می‌شوند. به هر حال، هر کس برای خود دلیلی دارد که نگران وزن خود باشد.

افرادی که وسواس وزنی پیدا می‌کنند، معمولاً‌ کسانی هستند که می‌خواهند در کوتاه‌ترین زمان ممکن، وزن کم کنند. به همین دلیل معمولاً به سراغ بدترین و ناسالم‌ترین رژیم‌ها می‌روند و در کنار وسواس وزن، وسواس شدیدی نیز به شمردن مقدار کالری مصرفی خود پیدا می‌کنند. برخی نیز اقدام به حذف کامل یا کاهش چشمگیر برخی گروه‌های غذایی مهم مثل کربوهیدرات یا چربی می‌کنند. بعضی دیگر، از دمنوش‌ها انتظار معجزه دارند.

وسواس وزن، در اکثر موارد با یک حس بیزاری از خود و نارضایتی دائم،‌ خستگی و افسردگی همراه است. ممکن است که حتی فرد به وزن دلخواه خود نیز برسد و در چشم دیگران یک فرد موفق در کاهش وزن باشد اما آنها از درون آن فرد و غوغا و کشمکش دائمی که روح او را آزار می‌دهد، خبر ندارند. افسردگی، اضطراب، عذاب وجدان، احساس گناه از غذا خوردن و ترس از اضافه شدن چند گرم به وزن، شرکت نکردن در مهمانی‌ها از ترس اینکه مبادا کمی از برنامه غذایی سفت و سخت خود منحرف شوند، همگی مهمان دائمی ذهن فرد هستند.

در حالی که فرد فکر می‌کند زندگی خود را تحت کنترل دارد،‌ در واقع هیچ کنترلی بر خود ندارد، بلکه این غذا و احساس گناه است که او را کنترل می‌کند. شاید فکر کنید که این شیوه زندگی خیلی سخت است و گریبان کمتر کسی را می‌گیرد. اما جالب است که بدانید تعداد بسیار زیادی از افرادی که رژیم کاهش وزن می‌گیرند با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. حتی شاید خود شما هم یکی از همین افراد باشید.

اختلال غذایی اورتورکسیا یعنی به شکل وسواس‌گونه‌ای سالم غذا خوردن. بله اینکه شما غذای سالم بخورید بسیار تصمیم درست و خوبی است اما اینکه این قضیه به سوهان روح تبدیل شده و شکل وسواس به خود بگیرد، دیگر یک امر سالم نیست و نوعی اختلال به حساب می‌آید.

علائم اورتورکسیا شامل: دقت موشکافانه و بیش از حد به ترکیبات تشکیل‌دهنده غذا، بررسی دائمی برچسب‌های غذایی خوراکی‌ها، پرهیز از برخی غذاهای خاص (مثل گوشت قرمز،‌لبنیات یا کربوهیدرات)، صرف ساعت‌ها وقت برای تهیه غذای سالم، انجام تمرینات شدید ورزشی ولی پرهیز از سوخت‌رسانی به بدن و کم‌غذایی شدید، است.

شخص باید شانس بیاورد که این مشکل فقط روح او را تحت‌الشعاع قرار داده و به جسم او آسیب نرساند. برخی از افراد با در پیش گرفتن این شیوه دچار مشکلات جسمی مثل نوسانات فشار خون، نوسانات ضربان قلب و تغییر در میزان کلسترول و قند خون می‌شوند و کبد آنها نیز به مشکل برخورد می‌کند. در خانم‌ها این موضوع بر روی عادت ماهیانه آنها اثر منفی می‌گذارد. اما حتی اگر مشکل جسمی هم به وجود نیاید،‌ قطعاً فرد دچار مشکلات روحی درازمدت می‌شود. در حالی که فرد خود به خوبی می‌داند که دچار مشکل روحی شده است، اما باز هم حاضر نیست دست از شکنجه خود و وسواس بیمارگونه خود بردارد.

خوب تا اینجای کار به نظر خیلی وحشتناک می‌رسد، نه؟ اما خوشبختانه،‌ همانطور که سایر اختلالات غذایی را می‌توان درمان کرد،‌ اورتورکسیا نیز قابل درمان است. البته نیاز به این است که فرد تحت نظر چندین متخصص، شامل پزشک، متخصص تغذیه، روانشناس و مشاور قرار بگیرد.

اگر دچار وسواس شدید غذایی و اورتورکسیا هستید، در قدم  اول خواندن برچسب غذایی خوراکی‌ها را کنار بگذارید. وقتی را که می‌خواهید صرف این کار کنید را به بودن در کنار خانواده و دوستان خود اختصاص بدهید. در قدم دوم نگران اینکه مقدار کالری دریافتی شما گاهی از آنچه باید باشد بیشتر می‌شود، نباشید. به هر حال برای همه پیش می‌آید. در قدم سوم، ترازو را در جایی دور از چشم خود نگه دارید و فقط هفته‌ای یک بار خود را وزن کنید.

فراموش نکنید که این یک سفر مادام‌العمر است. یعنی در هر صورت ممکن است افکار وسواسی هنوز به صورت عادت همراه شما باشند اما باید قدم به قدم این افکار را کمرنگ کنید. همانطور که دیگر روزانه چند بار خود را وزن نمی‌کنید، به مرور باید افکار دیگر وسواسی را نیز کاهش داده و برای خود سرگرمی‌هایی دست و پا کنید که جای آن افکار را در ذهن شما بگیرند.

برگرفته از:   www.health.com