ید عنصری است که به بدن کمک میکند هورمون تیروئید ترشح کرده و انرژی بدن رو تنظیم کند. امروزه با افزودن ید به نمک خوراکی، مشکل کمبود ید تا حدودی برطرف شده است. اما همچنان کسانی هم هستند که ممکن است با مشکل کمبود ید مواجه شوند. مثلاً زنان باردار به شکل خفیف کمبود ید دارند. خانمهای باردار یا شیرده به این علت در معرض کمبود ید قرار دارند که نیاز آنها به ید، به دلیل تشکیل غده تیروئید در جنین، افزایش پیدا میکند.
ید علاوه بر نمک ید دار، در برخی مواد غذایی دیگر مثل شیر، غذاهای دریایی، نان و تخممرغ نیز وجود دارد و به همین دلیل کسانی که گیاهخوار هستند و نیز کسانی که لبنیات یا نان مصرف نمیکنند در معرض خطر کمبود ید قرار دارند.
بدون انجام آزمایش، تشخیص کمبود ید کار مشکلی است. اما یکسری علائم هم وجود دارند که میتوانیم با توجه به آنها تا حدودی به کمبود ید پی ببریم.
علائم کمبود ید
علائم کمبود ید معمولاً زمانی خودشان رو نشان میدهند که این کمبود بسیار جدی شده است. مقدار ید موجود در بدن، از این روز به آن روز و از این ساعت به آن ساعت دچار تغییر میشود و لذا برای اینکه مطمئن شویم که وضعیت دقیق ید در بدن ما چگونه است به حداقل 10 تا 12 آزمایش نیاز داریم. اما همانطور که گفته شد از برخی علائم ظاهری هم میتوانیم تا حدودی پی به کمبود ید ببریم.
گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید)
وقتی که دریافت ید به کمتر از 100 میگروگرم در روز میرسد، بدن شروع به تولید بیشتر هورمون TSH میکند. این امر به بزرگ شدن غده تیروئید منجر میشود و گواتر ایجاد میکند که یکی از رایجترین علائم کمبود ید است. گواتر ممکن است که قابل رؤیت یا غیرقابل رؤیت باشد. گاهی شخص اصلاً متوجه گواتر خود نمیشود مگر اینکه سیتیاسکن انجام دهد. از علائم گواتر میتوان به احساس سرفه یا مشکل در بلع و تنفس اشاره کرد.
کمکاری تیروئید
اگر دریافت روزانه ید کمتر از 10 تا 20 میکروگرم باشد یا اگر غده تیروئید وی به قدر کافی هورمون تیروئید ترشح نکند علائمی مثل خستگی، افزایش وزن، ریزش مو، خشکی مو و خشکی پوست، یبوست، عدم تحمل سرما، پفآلوگی صورت، گرفتگی صدا، ضعف و در عضلانی، افسردگی، از دست دادن حافظه در فرد ایجاد میشود.
بیمارانی که به کمکاری تیروئید مبتلا هستند معمولاً حداقل دو یا سه مورد از علائمی که ذکر شد رو دارند. توجه داشته باشید که این علائم میتوانند به سایر مشکلات بالینی هم ربط داشته باشند و یا حتی ناشی از داروهایی باشند که مصرف میکنید. بنابراین برای اینکه مطمئن شوید که علائم به کمکاری تیروئید مبتلا هستند باید به پزشک مراجعه کنید.
کمبود ید در بارداری
کمبود ید با نازایی، سقط جنین، زایمان زودرس، مردهزایی و نقصهای مادرزادی در ارتباط است. نوزادان و کودکانی که مادران آنها در طول دوران بارداری یا شیردهی دچار کمبود ید بودهاند، ممکن است که IQ کمتری داشته و با دیرفهمی، آهستگی رشد یا مشکلات گفتاری و شنیداری مواجه شوند. کمبود خفیف ید با افزایش خطر ابتلا به بیشفعالی در کودک نیز همراه است.
چگونه ید کافی مصرف کنیم؟
حتماً نمک ید دار مصرف کنید. بستهبندی نمک رو مطالعه کنید تا عنوان ید دار روی آن قید شده باشد. دقت کنید که نمک دریا یا نمکی که در مواد غذایی کارخانهای وجود دارد معمولاً فاقد ید است. همچنین از منابع غذایی طبیعی ید مثل گوشت حیوانات دریایی که در آبهای شور رشد و زندگی میکنند، صدف دریایی، خرچنگ دریایی یا ساردین، استفاده کنید. برخی منابع غذایی دیگر مثل شیر، تخممرغ و سبزیجات نیز تا حدودی ید دارند.
معمولاً اگر باردار یا شیرده نباشید نیازی به دریافت مکمل ید نیست. اگر گیاهخوار هستید یا لبنیات یا نان مصرف نمیکنید با پزشک مشورت کنید تا در صورت لزوم برای شما مکمل تجویز کند. مکمل ید با داروهایی مثل داروی فشار خون تداخل پیدا میکند. هرگز خودسر اقدام به مصرف مکمل نکنید.
همچنین به یاد داشته باشید که همانگونه که کمبود ید مضر است، زیادهروی در مصرف آن هم به بدن آسیب میرساند. درست مثل صدمات ناشی از پرکاری تیروئید.
برگرفته از: www.prevention.com
گردآورنده: شهرزاد رضاصادقی
کپی برداری از این مطلب و کلیه مطالب یکا، تنها با ذکر منبع، امکانپذیر میباشد و هر گونه تخلف در این زمینه، مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
تغذیه صحیح میتواند راز موفقیت شما در بهبود کیفیت ورزشی شما باشد. تغذی [...]
هیستامین یک ترکیب شیمیایی است که در بدن ما وجود دارد و در واقع پاسخ ای [...]