شاید شنیده باشید که عنصر Zn در تقویت دستگاه ایمنی بدن نقش دارد و شاید این پرسش در ذهن شما پیش آمده باشد که آیا لازم است که مکمل Zn مصرف کنید یا خیر. توصیه متخصصان تغذیه این است که تا جایی که می‌توانید Zn را از طریق مواد غذایی و نه مکمل آن، دریافت نمایید و برای این موضوع دلایل مهمی هم دارند. در ادامه به بررسی مکمل Zn و نیز برخی فواید Zn و مهمترین منابع غذایی آن می‌پردازیم.
فواید Zn برای سلامتی
علاوه بر تقویت دستگاه ایمنی بدن، Zn برای تولید بیش از ۳۰۰ نوع آنزیم در بدن که به هضم غذا کمک می‌کنند و در عملکرد عصبی و متابولیسم نقش دارند، ضروری است.
همچنین Zn به سلامتی مغز کمک می‌کند. در مقایسه با سایر اندام‌های بدن، بیشترین میزان تجمع Zn در مغز است و کمبود آن می‌تواند بر روی افزایش احتمال بروز زوال عقل ناشی از بالا رفتن سن، افسردگی و آلزایمر نقش داشته باشد.
یک نقش دیگر مهم Zn کمک به ترمیم و بازسازی بدن است. وجود این عنصر برای ترمیم غشای سلولی، رشد سلول و سلامتی پوست، لازم است. پروتئین‌های وابسته به Zn نقش ساسی در سلول‌ها، من جمله در ترمیم DNA ایفا می‌کنند. به همین دلیل کمبود Zn می‌تواند باعث بروز مشکلات پوستی و به تأخیر افتادن ترمیم زخم‌ها منجر شود.
کمبود Zn بر روی حواس و اشتها نیز اثر منفی می‌گذارد و بویایی و چشایی را کاهش میدهد. وقتی که این حواس کاهش پیدا کنند، اشتها نیز کاهش می‌یابد. و در پایان، مطالعات زیادی نشان می‌دهند که کمبود Zn استرس اکسیداتیو را در بدن افزایش میدهد. در نتیجه رادیکال‌های آزاد مضر در بدن زیاد می‌شوند و توان بدن برای مبارزه با آنها کاهش می‌یابد.
بهترین منابع غذایی Zn
این عنصر هم در منابع غذایی حیوانی و هم در منابع غذایی گیاهی یافت می‌شود. مهمترین منابع حیوانی آن شامل صدف خوراکی (مهمترین منبع Zn)، گوشت گاو، خرچنگ، لابستر و ماست است. منابع گیاهی آن نیز عبارتند از: لوبیا، تخم کدو، دانه کنجد، نخود، عدس، کینوآ، جو دوسر و غلات صبحانه غنی شده با Zn.
Zn مورد نیاز بدن را می‌توان به راحتی از طریق یک رژیم غذایی متعادل تأمین کرد. حتی افراد گیاهخوار نیز می‌توانند Zn کافی دریافت کنند. خوبی دریافت Zn از مواد غذایی به جای مکمل این است که آن مواد غذایی علاوه بر Zn حاوی سایر مواد مغذی ارزشمند نیز هستند که باید در اختیار بدن قرار بگیرند، مثل پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و سایر مواد معدنی و نیز آنتی‌اکسیدان‌ها. به علاوه دریافت Zn از طریق غذا این خطر را که در مصرف آن زیاده‌روی کنید، از بین می‌برد اما در مورد مکمل، اینگونه نیست.
مکمل Zn
مکمل Zn انواع مختلف دارد، مثل روی گلوکونات، پیکولینات، استات و سیترات و یا به شکل کپسول و قطره. از مصرف مکمل Zn بدون مشورت با پزشک پرهیز نمایید. علاوه بر اهمیت دوز صحیح مکمل، این نکته نیز مهم است که با داروها و مکمل‌های دیگری که مصرف می‌کنید و نیز با غذای شما، تداخل پیدا نکند.
به عنوان مثال نباید Zn را از طریق بینی تنفس کنید زیرا ممکن است باعث از دست رفتن دائم حس بویایی شود. Zn ممکن است باعث کاهش جذب آنتی‌بیوتیک‌ها از روده نیز بشود. مصرف دوز بالای مکمل کلسیم، جذب مکمل Zn را کم می‌کند. مصرف سولفات روی همراه با قهوه سیاه باعث کاهش جذب این عنصر به میزان نصف می‌شود.
عوارض زیاده‌روی در مصرف مکمل Zn
این امر باعث بروز عوارضی مثل حالت تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی، انقباضات شکمی، اسهال و سردرد می‌شود. همچنین Zn زیاد در بدن، وضعیت عنصر مس در بدن و عملکرد آهن را نیز تغییر میدهد و باعث کاهش ایمنی بدن و کاهش میزان کلسترول خوب خون (HDL) می‌شود. بنابراین به هیچ‌وجه به صورت سرخود اقدام به مصرف مکمل Zn نکنید و حتماً با پزشک مشورت نمایید.
برخی از عوارض زیاده‌روی در مصرف Zn به کمبود آن شباهت دارند و ممکن است که تصور کنید که کمبود Zn دارید در حالی که در واقع در مصرف آن زیاده‌روی کرده‌اید. چنانچه پزشک برای شما مکمل Zn تجویز نمود، حتماً درباره مقدار دوز آن، شکل دارو، تعداد دفعات مصرف و طول مدت مصرف و اینکه چه زمانی از روز باید مصرف شود از او پرسش کنید.
برگرفته از: www.health.com
کپی برداری از این مطلب و کلیه مطالب یکا، تنها با ذکر منبع، امکانپذیر میباشد و هر گونه تخلف در این زمینه، مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
تغذیه صحیح می‌تواند راز موفقیت شما در بهبود کیفیت ورزشی شما باشد. تغذی [...]
هیستامین یک ترکیب شیمیایی است که در بدن ما وجود دارد و در واقع پاسخ ای [...]
